همه چیز درباره وب 3 (Web3)، آشنایی با اینترنت غیرمتمرکز
اینترنت نسل سوم یا وب 3 (Web3)، مفهومی است که شاید آن را درکنار نام بلاک چین، ارز دیجیتال، توکن غیرقابل تعویض و متاورس شنیده باشید. اینترنت یا وب نسل سوم که پایه و اساس آن مبتنی بر بلاک چین است بر تمرکز زدایی تأکید دارد.
فهرست مطالب
تفاوت web3 با web2 و web1
اینترنت نسل سوم به عنوان آینده اینترنت نیز معرفی میشود. اینترنت غیرمتمرکز نسل جدید و پیشرفته اینترنت است که بر خلاف web2 و web1، اطلاعات افراد در اختیار هیچ شرکتی قرار نمیگیرد.
اینترنت نسل یک یا همان web1، اولین نسخه اینترنت بود که در اواخر دهه 90 ظهور کرد. فضایی که در آن، اطلاعات با موضوعات مختلف با محوریت یک شرکت فراهم میشدند و افراد مختلف امکان استفاده از آن را داشتند. به بیان دیگر، در این نسخه از وب، فراهم کردن و انتشار اطلاعات تنها در اختیار یک شرکت بود، اما سایر افراد میتوانستند به آن اطلاعات دسترسی پیدا کرده و آنها را مطالعه کنند. در این نسخه کاربران امکان ارتباط با همدیگر و تعامل را نداشتند.
اینترنت نسل دو یا همان web2 نیز، شبکهای است که در حال حاضر همگی در حال استفاده از آن هستیم. فضایی که افراد مختلف امکان تولید و استفاده از محتوا را دارند. نوآوریهایی همچون گوشیهای هوشمند، اینترنت گوشی و شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک، تلگرام و اینستاگرام از دستآوردهای اینترنت نسل دو هستند. لازم به ذکر است که رشد این شبکهها موجب غنی شدن بسیاری ازشرکتها مانند، اپل، آمازون، گوگل، متا شد. همچنین، امکان کسب درآمد افراد و شرکتهای مختلف به صورت آنلاین را فراهم کرد.
اما اینترنت نسل جدید یا اینترنت غیرمتمرکز، فاز جدیدی از تکنولوژیست که با پیشرفت بانکداری و تجارت آنلاین در حال توسعه است. این شبکه پیشرفته را میتوان با تمرکززدایی، بلاک چین و هوش مصنوعی معرفی کرد. با استفاده از وب3 میتوان زبان انسان را به زبانی قابل درک برای کامپیوتر تبدیل کرد. البته که این کار بسیار دشوار و پر هزینه خواهد بود.
ویژگی ها و مشکلات وب3 یا اینترنت غیرمتمرکز
اینترنت نسل سوم ویژگیهایی دارد که موجب برتری آن نسبت به نسل یک و دو، میشود. بارزترین آنها، تمرکززدایی است. در فضای اینترنت نسل یک و دو، دادهها در یک سرور ذخیره میشدند. این در حالیست که در وب3، اطلاعات به طور همزمان در چندین مکان ذخیره میشوند. این قابلیت، تمرکز اطلاعات در پایگاههای خاص مانند گوگل و متا را از بین میبرد و کنترل بیشتری در اختیار کاربران قرار میدهد.
اینترت غیرمتمرکز، با تمرکززدایی به کاربران اجازه میدهد که به صورت مستقیم و بدون نیاز به واسطه با یکدیگر تعامل داشته باشند. بعلاوه، هر فردی میتواند بدون نیاز به مجوز در آن شرکت کند. از این رو، این فضا میتواند نا امن باشد. برنامههای وب3 بر روی بلاک چین یا شبکههای همتا به همتا (نظیر به نظیر) غیرمتمرکز یا ترکیبی از dApp ها آنها اجرا میشوند.در این شبکه، اطلاعات افراد با استفاده از رمزنگاری، محافظت میشوند و تنها فردی که میتواند به این اطلاعات دسترسی پیدا کند خود شخص است.
در فضای وب 3، اطلاعات و محتوا در هم تنیده هستند و در کوتاهترین زمان و در همه جا میتوان از طریق دستگاهها و اپلیکیشنهای مختلف با سرعت بالا به آنها دسترسی داشت.
با این وجود، تمرکززدایی ممکن است موجب بروز مشکلات و خطرات زیادی نیز بشود. مانند برخی جرائم سایبری و کلاهبرداریها که پیگیری آنها برای پلیس دشوار میشود، زیرا به راحتی قادر به پیدا کردن مرکز اطلاعات و آدرس فردی که مرتکب جرم شده نخواهند بود.
اینترنت نسل 3 و ارز های دیجیتال
بلاک چین یکی از پیشرفتهای علم تکنولوژی است که بر خلاف تصورات تنها محدود به حوزههای مالی نمیشود. این فناوری نوعی راهحل برای ذخیره داده در یک شبکه زنجیرهای است که در تمام زمینهها میتوان از آن بهره برد.
همانطور که در این مقاله اشاره کردیم، اینترنت نسل سوم قصد دارد از ذخیره اطلاعات در یک مرکز داده خاص جلوگیری کند و فضای ذخیره سازی اطلاعات را به یک اکوسیستم غیرمتمرکز تبدیل کند. به این ترتیب، فناوری بلاک چین میتواند بهترین گزینه برای توسعه اینترنت غیرمتمرکز یا web3 باشد.
یکی از حوزههایی که اینترنت web3 و بلاک چین میتوانند به آن کمک کنند، ارزهای دیجیتال و توکن های غیرقابل تعویض است. ارزهای دیجیتال که در ده اخیر رشد چشمگیری پیدا کردند، برای اینکه فضای امن و غیرمتمرکز داشته باشند از فناوری بلاک چین استفاده میکنند. به این صورت که اطلاعات مربوط به هویت افراد و حساب و دارایی آنها بر روی بلاکها با قابلیت رمزگذاری ذخیره میشوند.
وب3 نیز قصد دارد به اینترنت غیرمتمرکز برای استفاده در فضای مجازی تبدیل شود. این فضای مجازی شامل دنیای ارزهای دیجیتال، توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) ها، قراردادهای هوشمند و دنیای جدید متاورس و … میشود.
با استفاده از اکوسیستم اینترنت نسل سوم و فناوری بلاک چین، بستری شفاف و دقیق برای توسعه و بهرهمندی از پروژههای غیرمتمرکز فراهم میشود. لازم به ذکر است که پروژههای وب3 غیرمتمرکز هستند و از قراردادهای هوشمند و اتوماتیک برای تبادلات استفاده میکنند.
در حوزه ارز دیجیتال، این فناوری به بسیاری از صرافیها کمک می کند تا اطلاعات یکپارچهای از قیمتها برای معاملات ارزهای دیجیتال ارائه دهند. کاربران میتوانند از طریق صرافی در هر زمان به نمودار لحظه ای بیت کوین و سایر رمز ارزها دسترسی پیدا کنند.
پروژه ها و توکن های وب3
پروژه های زیادی بر این بستر اجرا میشوند که از بهترین پروژههای وب3 می توان به فایل کوین (filecoin) با ارزدیجیتال FIL اشاره کرد. در این پروژه، شما میتوانید حجم رایانه خود را برای استخراج ارزدیجیتال FIL اجاره دهید و در مقابل افرادی هستند که این فضا برای ذخیره سلزی اطلاعات به طور غیرمتمرکز استفاده میکنند و پاداشی در وجه رمز ارز به شرکت کنندگان میدهند.
به عنوان سایر پروژههای وب3 میتوان از پولکادات (Polkadot)، هلیوم (Helium)، لایو پیر (Livepeer)، کوساما (Kusama)، بیت تورنت (BitTorrent) و …. نام برد.
جمع بندی
وب3 یا اینترنت غیرمتمرکز سعی دارد فضایی غیرمتمرکز برای تعامل افراد، انجام معاملات و استفاده از دادهها که پیش از این وب1 و وب2 زمینه آن را فراهم کردهاند در تمامی حوزهها ایجاد کند.
اینترنت نسل سوم با همکاری سیستم غیرمتمرکز بلاک چین فضای مناسبی برای ذخیره دادههای دیجیتال به صورت رمزنگاری شده میسازد که در حوزه ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد. در این شبکه پلتفرمی در اختیار کاربران و ارائهدهندگان خدمات قرار میگیرد که با هم بتوانند به مبادله بپردازند.
همانطور که اینترنت نسل جدید و بلاک چین دسترسی به فضای مجازی و تعامل با سایر افراد را با اهداف مختلف آسان میکند، یک صرافی آنلاین معتبر ایرانی نیز میتواند با بهرهبری از این فناوری و ارائه اطلاعات به شما در معاملات ارز دیجیتال کمک کند.